Mindfulness, waarom werkt mindfulness niet (altijd)

Mindfulness, meer in het “nu” zijn en met meer aandacht. Het wordt aanbevolen als het middel bij stress. Het regelmatig beoefenen van mindfulness zou zorgen voor:

• Minder spanning en onrust
• Vermindering van stress met wel 40%
• Minder piekeren
• Vermindering van negatief denken en zorgen maken.
• Verbetering van geheugen en  leervermogen
• Beter herstel na ziekte

Het is een aardig rijtje van positieve effecten en daarom wordt mindfulness ook meer en meer aangeboden, ook op de werkplek. Last van stress op het werk? Doe een mindfulness cursus.

Is mindfulness goed voor iedereen?

Critici zeggen dat mindfulness vaak gebruikt wordt als een goedkope oplossing voor werkstress. In plaats iets te doen aan de reden dat er zoveel stress is op de werkvloer, worden er mindfulness cursussen aangeboden aan het personeel. Zo’n cursus is namelijk stukken goedkoper dan de reden dat er zo veel stress is op de werkvloer aan te pakken.

Ook is er kritiek op het aanbieden van mindfulness cursussen op scholen. Het zou veel makkelijker zijn om problemen op het individu af te schuiven dan iets aan het systeem aan te passen.

Hebben die critici gelijk? Is mindfulness niet het antwoord op (werk) stress zoals wel in de media wordt gesteld? Het zou wetenschappelijk bewezen zijn dat mindfulness inderdaad het antwoord is tegen stress. Helaas klopt van die stelling blijkbaar niet veel. Het is prachtig verkoopbaar, maar wetenschappers zijn het er helemaal nog niet over eens of het wel zo’n goed idee is voor iedereen om mindfulness te beoefenen.

Er zijn veel mensen die zelfs negatieve gevolgen over hebben gehouden van het beoefenen van mindfulness en met name bij mensen die gevoelig zijn voor stress en depressie of in het verleden een ervaring hebben meegemaakt die zeer stressvol was. Gebleken is, dat die mensen wel hele onverwachte en nadelige effecten kunnen krijgen van mindfulness. Er wordt (nog) niet zo veel over gepraat, omdat veel mensen waarbij het niet lijkt te werken, stoppen met het gebruik van de vele apps voor mindfulness die te verkrijgen zijn of stoppen met het lezen van werkboeken erover. Ook zouden mensen er niet zo over spreken, omdat gedacht wordt dat zij de enige zijn die nadelige effecten hebben ervaren.

Er zijn gevallen bekend waarbij mensen die dachten een bepaalde stressvolle situatie te hebben verwerkt, volledig weer terugvielen met zelfs jaren van therapie als gevolg.

Een ervaren mindfulness lerares over mindfulness:

K. Williams, een PhD-onderzoeker in de psychiatrie aan de Universiteit van Manchester en een mindfulness leraar, zegt dat negatieve ervaringen over het algemeen in een van de twee categorieën vallen. De eerste wordt gezien als een natuurlijke emotionele reactie op zelfonderzoek. “Wat we leren door middel van meditatie is om onze ervaringen te verkennen met een open en niet-oordelende houding, of de ervaring die ontstaat aangenaam, onaangenaam of neutraal is,” zegt ze. De tweede, zegt Williams, is ernstiger en verontrustender: “Ervaringen kunnen behoorlijk extreem zijn, tot het induceren van paranoia, waanideeën, verwarring, manie of depressie.” Na jaren van training, onderzoek en praktijk, heeft haar eigen persoonlijke meditatie enkele van deze negatieve ervaringen. “Langere perioden van meditatie hebben me soms ertoe gebracht om een ​​verlies van identiteit te voelen en hebben me extreem kwetsbaar gemaakt, bijna als een open wond,” zegt Williams. Als een ervaren mindfulness leraar zegt ze echter dat ze in staat is om zonder negatieve gevolgen met deze negatieve ervaringen om te gaan

Een cursus mindfulness zorgt ervoor dat je ook kennis maakt met de minder aardige kanten van jezelf of dat je nare ervaringen “herbeleefd”. Kanten of ervaringen die je liever helemaal niet wilt leren kennen, veranderen of opnieuw wilt ervaren.  We zijn niet allemaal een ervaren mindfulness leraar dus een waarschuwing is misschien dan toch wel op zijn plaats.

Werkt mindfulness bij jou niet?

Het is heel iets anders om te erkennen dat je last hebt van stress of misschien een depressie dan, dat je door een mindfulness cursus stress of depressie zou kunnen verhelpen.

Voor veel mensen is het meer vluchtgedrag, even uit de werkelijkheid stappen dan stappen ondernemen, in actie komen (doen) om iets te veranderen. Heb je last van stress of een burn-out? Kies dan vooral voor rust.

Gelukkig zijn er ook goede alternatieven voor een mindfulness cursus zoals lezen, meer tijd besteden met vrienden of familie en simpelweg weten wanneer je een pauze voor jezelf moet inlassen. We gaan té vaak, té lang door. Tijd voor onszelf nemen is een heel goed antwoord om stress de baas te blijven. Al is het maar dat halfuurtje terug fietsen van je werk naar huis, een blokje om of die stretch oefeningen om je hoofd “leeg” te maken van alle informatie die je brein moet verwerken door jouw drukke (werk) dag.

Bij mindfulness gaat het om;

• Zelfonderzoek
• Veranderen van piekergedrag
• Gedrag herkennen dat niet helpend is.

Het zal je kunnen helpen om niet in dezelfde valkuilen te blijven stappen, patronen te doorbreken die er bij je ingeslopen zijn en je niet verder helpen, maar juist kunnen tegenwerken. Daar hoef je trouwens niet urenlang voor te mediteren. Inzicht krijgen in je gedachten en gedrag kan je efficiënt aanpakken door bijvoorbeeld in gesprek te gaan met een coach.