Stressklachten door ongezonde stress.
In dit artikel:
Signalen van langdurige en daardoor ongezonde stress.
Stressklachten bespreken met de huisarts.
Veel voorkomende klachten.
Signalen van langdurige en daardoor ongezonde stress
Stresssignalen zijn reacties van het lichaam op stress. Deze kunnen lichamelijk zijn, maar ook psychische klachten omvatten. Omdat iedereen verschillend is, kunnen de ervaren klachten sterk uiteenlopen. Toch komen veel van de signalen die mensen ervaren en melden overeen.
De klachten die in het beginstadium van stress ervaren worden, zijn onder andere hoofdpijn, spierpijn, slecht slapen, een kort lontje hebben, zich onrustig voelen en gehaast zijn.
Stressklachten bespreken met de huisarts
Er worden vaak verhalen verteld waarin mensen veel last hebben, maar waarvoor de gezondheidszorg geen pathologische verklaring kan geven. Tien jaar geleden is er onderzoek gedaan naar hoe vaak een huisarts met een patiënt de mogelijkheid van stress besprak. Toen bleek dat er nog maar weinig consulten waren waarin een arts over stress sprak met de cliënt. Werd er al over stress gesproken, dan was dat in de meeste gevallen op initiatief van de cliënt.
Dat een huisarts eerst wil kijken of er geen lichamelijke oorzaken zijn, is logisch en dat zou natuurlijk ook zo moeten blijven. Een lichamelijke oorzaak moet eerst uitgesloten worden. Wel is het nu, tien jaar later, duidelijk geworden dat veel klachten hun oorsprong vinden in stress en zorgen. Sinds ongeveer 1 op de 7 mensen ernstige last van stress ervaart (2016) en driekwart van de jongeren (2017), is het bespreken van stress aan de orde van de dag.
Praat erover als je stressklachten ervaart
Je bent zeker niet de enige persoon die met klachten naar de huisarts stapt voor hulp. De GGZ bracht al in 2015 naar buiten dat meer dan een miljoen werknemers last hebben van een burn-out.
Het is belangrijk om te weten dat veel mensen met klachten door blijven lopen. Het probleem daarmee is dat de situatie erger wordt en niet beter. Zeker als het gaat om psychische klachten zal iemand sneller van zijn probleem afkomen als er in een vroeg stadium al iets aan gedaan wordt.
Doorlopen met stressklachten kan anders overgaan in overspannenheid, burn-out, depressie en andere ernstige klachten, zelfs ziektes.
Welke stresssignalen zou je moeten herkennen?
Er zijn zoveel verschillende stresssignalen dat iemand zich kan afvragen wat er aan de hand is. Niet iedere klacht is namelijk even bekend. Een verhaal lezen van iemand die hetzelfde ervaart of heeft ervaren, geeft dan vaak een opgelucht gevoel. Het gevoel niet ‘gek’ te zijn, het gevoel van herkenning.
(Meer lezen over spanning en stress? Doe dan mee in de vitabreakclub op leden.vitabreak.nl - klik de link hierboven)
Verminder spanning en stress
Belangrijk bij herkenning van klachten is dat iemand niet blijft ‘hangen’ in berusting en het delen van ervaringen met anderen. Er over praten met anderen kan heel helpend zijn, maar het is nog belangrijker om actie te ondernemen. Actie in de vorm van gesprekken met de huisarts, iemand in de directe omgeving die tot steun kan zijn, of een coach die kan helpen bij stress. Zijn de klachten de oorzaak van een ernstig trauma dat nog stress bezorgt, dan zal er via de huisarts naar gespecialiseerde hulp worden gezocht.
Veel voorkomende signalen van stress zijn:
- Concentratieverlies
- Piekeren
- Geen eetlust of juist eetbuien krijgen (emotie-eten)
- Zich vaak erg moe en lusteloos voelen
- Zenuwachtigheid
- Niet helder kunnen denken
- Angstgevoelens en paniekaanvallen
- Minder goed voor jezelf zorgen, geen fut ervoor kunnen vinden of het als minder belangrijk gaan zien
- Verminderde interesse in zaken waar eerder wel interesse in was
- Verlies van zelfvertrouwen
- Nervositeit
- Perfectionisme
- Last krijgen van de darmen
- Vaak hoofdpijn of migraine
- Misselijkheid
- Oorsuizen
- Hartkloppingen
- Hyperventileren
- Haaruitval
- Duizeligheid
- Gewrichtsklachten
- Last van het gebit
- Verminderd libido
- Menstruatieklachten
Sommige klachten worden een tijdje ervaren, maar gaan na een paar dagen weer over. Er kunnen ook meerdere klachten tegelijkertijd worden ervaren. Zeker als stress langer aanblijft, kan de lijst met klachten langer worden.
Een dokter kan reageren op de klachten door te zeggen dat er ‘lichamelijk niets aan de hand is’. Dat betekent niet dat de stress tussen de oren zit, met andere woorden dat iemand zich aanstelt. Het betekent alleen dat er geen ziekte aan ten grondslag ligt, maar stress.
Geen last van stress, maar toch klachten?
Het komt ook voor dat iemand met bovenstaande klachten naar de dokter gaat en zelf niet het idee heeft dat er sprake is van te veel spanning of stress. Vaak genoeg zijn mensen het zo gewend om constant onder een bepaalde druk en spanning te staan dat het niet meer wordt opgemerkt.
Ook dan kan het idee ontstaan niet begrepen te worden. Volg dan toch het advies van de dokter op om vooral rust te nemen. Een time-out nemen waarin tijd voor jezelf voorop staat. Juist door zo’n time-out, waarin je meer aandacht besteedt aan eigen gevoelens en emoties, word je je bewust van wat er werkelijk kan spelen. De drukte om ons heen en de vele verplichtingen, zowel op het werk als thuis, kunnen ongemerkt hun tol gaan eisen.
Juist ook de kleine gebeurtenissen kunnen ervoor zorgen dat spanningen meer en meer opbouwen. Je weerstand wordt slechter waardoor je in een vicieuze cirkel kunt terechtkomen waarin de symptomen voortkomen uit stress en stress op zijn beurt weer zorgt voor meer of vaker terugkomende klachten.